Vanuit de marge klinkt een stem
Maar de mainstream hoort hem niet
En dan gaat zo’n stem verloren
Geen zanger zingt het hoogste lied
Wanneer niemand hem wil horen
En hij met pijn ervaart: ‘ik sta alleen!’
Dan kan het leven nauwelijks nog bekoren
En daardoor klaagt hij steen en been
- en vele mensen mijden hem
Pas als mensen kunnen voelen: ‘ik mag er zijn’
Ervaren zij hun leven levend, goed en fijn!
Als je niet bij de hoofdstroom van het leven hoort, of daar afstand van wilt nemen beland je al snel in de marge van de maatschappij. Wanneer dat een vrijwillige zelfverzekerde keuze is, dan hoeft daar niks mis mee te zijn. Maar vaak bevinden mensen zich in de marge zonder dat dit hun eigen keuze is, en dat is vrijwel altijd een pijnlijke ervaring. Vooral als dit er toe leidt dat jouw stem niet meer wordt gehoord – alsof je niet meer meetelt, alsof er voor jou geen plek meer is.
Binnen de beperkingen van de marge valt het niet mee om zelfverzekerd in het leven te staan en jezelf staande te houden in de vele lastige situaties waarmee je in het leven te maken krijgt. Dat vergt niet alleen moed en veerkracht van jezelf maar ook een voldoende veilige omgeving waarbinnen je wordt gehoord en gezien.
Martha Nussbaum (1947), Amerikaans filosoof en hoogleraar rechtsfilosofie en ethiek aan de Universiteit van Chicago schrijft in haar boek Het koninkrijk van de angst:
Als gezinnen honger lijden, het zonder medische verzorging moeten stellen en het ontbreekt aan goede scholing en een veilige leefomgeving kunnen ze geen evenwichtige en zelfverzekerde kinderen voortbrengen die in staat zijn om zich in angstige situaties staande te houden.
Ze pleit er ook voor om mensen altijd te zien als volledig menselijk, dat wil zeggen als iemand die op een bepaald niveau in staat is tot het goede en tot verandering.
Filosoof Martin Buber schreef: alle werkelijk leven is ontmoeting.
Een ontmoeting van mens tot mens, van persoon tot persoon, betekent elkaar zien en horen zoals we elkaar nu ontmoeten. Elkaar zo te ontmoeten, daar wil ik naar streven en tegelijk besef ik dat het voor mij soms ook een uitdaging is.
