• Dichterbij komen

 

 

Een nieuw begin ^[1]

Als de zachtmoedigheid tussen jullie verhardt

En verbinding dreigt te breken

Dat je dan ook stilte mag ervaren

In het diepste van je hart

 

Als oprecht bedoelde woorden

Gesproken of gehoord

Alleen nog weerklank vinden

In heftige patronen van diepgevoelde pijn

 

Als de koude winter tussen jullie in

De dagen donker maakt

En het einde lijkt te zijn

Van alle seizoenen

 

Dat je dan opnieuw

Een echo mag horen

Van de muziek

Van jullie eerste ontmoeting

 

En dat,

Ondanks alles

Jullie pijn mag transformeren

In de lente van een nieuw begin

 

Vriendschap is iets heel bijzonders. Het aantal mensen dat je echte vrienden noemt is meestal maar klein. Als je lang bevriend bent met iemand, of een liefdesrelatie hebt of een vertrouwensband, kan het toch opeens gebeuren dat er iets verandert waardoor er verwijdering tussen jullie ontstaat. Soms ook tussen ouders en kinderen. En hoe je ook je best doet, het lijkt alleen maar erger te worden. Al doe je nog zo je best, het lijkt wel alsof alles wat je zegt of doet verkeerd wordt uitgelegd. En andersom is dat ook zo, alles wat de ander doet of zegt raakt jou op een pijnlijke manier.

De mensen die het dichtst bij je staan kunnen je de meeste pijn doen. Het kan zelfs zover komen dat je geen toekomst meer ziet in deze relatie. Het onderlinge vertrouwen lijkt totaal verdwenen en alles tussen jullie is donker geworden, je ervaart alleen nog pijn en onbegrip. In psychologische termen ga je vechten, vluchten of bevriezen, onze primitieve overlevingsreacties.

Vaak helpt het om elkaar dan tijd en ruimte te geven om tot rust te kunnen komen. Maar soms is er meer nodig. Soms is het nodig om écht naar elkaar te luisteren, zonder jezelf te verdedigen. Maar juist dat is zo moeilijk vanwege de kou die tussen jullie is ontstaan. Hopelijk lukt het om jezelf opnieuw te verbinden met wat jullie band vanaf het begin zo bijzonder maakte, zodat je daar de energie uit kunt halen om je eigen ongemak te verdragen en contact te maken met wat er nu in jullie beiden leeft. Een eerste stap om de kloof die tussen jullie is ontstaan te overbruggen en jullie relatie te herstellen.

 

[1] Geïnspireerd door ‘For love in a time of conflict’ van John O’Donohue (O'Donohue, Benedictus. A book of blessings, 2007, p. 50)

• Dichterbij komen

 

 

Woorden

Geboren ben ik

Zonder woorden

Vanuit het duister

In het licht

 

Opgevangen ben ik

In jouw handen

Jouw eerste kus

Op mijn gezicht

 

Honger had ik

Dorst, behoeften

Jouw verzorging

Van mijn lijf

 

En over de oceaan

Van mijn beleven

Sprak jij zacht

Mijn naam

 

Toen ben ik

Opnieuw geboren

En leerde dat ik iemand was

Zodat ik eindelijk op kon staan

• Dichterbij komen

 

 

Aanbevelingen

“Kleine miniaturen als herkenbaar spiegelende puzzelstukken om mijmerend te proeven en om zachtjes toe te eigenen.”

Dirk De Wachter
Psychiater en hoogleraar

 

“In dit zeer zorgvuldig, met liefde samengestelde boek komt Harry Vos ook echt dichterbij. Dichterbij dan een auteur doorgaans doet. Wanneer de titel van een boek gaat over ´kwetsbaar voelen & krachtig zijn` dan vind ik het vooral van lef en zelfreflectie getuigen wanneer de auteur allereerst zelf het voorbeeld geeft en Harry doet dat. Dat maakt van dit boek vol van schoonheid en levenswijsheden ook een uitreiking van de auteur naar de lezer.

Hoe mooi Harry Vos, samen met Andrea Luijten, levensthema´s weergegeven heeft aan de hand van gedichten, persoonlijke verhalen en lichte, goed toepasbare oefeningen. De theoretische inzichten van grote spirituele leiders worden makkelijk ingepast in de ´dichtbij´ woorden. Een heel leven komt voorbij, jouw hele leven. Je gaat je verbazen hoe vaak je geraakt wordt door een zin, verhaal, gedicht of oefening. De heling ligt binnen handbereik. Pak het op, leg het weg en doe het weer, dan blijft `Dichterbij komen´ nog lang heel dichtbij voorbij komen.”

Peter Dalmeijer
Directeur Vidarte, coach en NLP/Systemisch Werk trainer

 

“Wat een mooi boek, echt een geschenk aan de zoekende mens!

Dichterbij komen is niet zomaar een boek maar een gids voor innerlijke rust. De verhalen en gedichten inspireren en stemmen tot nadenken. De praktische oefeningen helpen inzichten over jezelf op te doen en meer bewust in het leven te staan.”

Marleen Derks
Psycholoog en oprichter Piekerpoli

 

Dankwoord

Je hebt een dorp nodig om een kind op te voeden is een bekend Afrikaans gezegde en het betekent: om een kind veilig en gezond te laten opgroeien zijn niet alleen ouders nodig, maar een hele gemeenschap eromheen draagt bij.

Dat geldt op vergelijkbare wijze ook voor het schrijven van een boek. Een boek schrijven en uitgeven doe je als auteur uiteindelijk niet alleen, ook daar heb je een gemeenschap voor nodig.

Fijn dat GVMedia ook dit boek voor ons uitgeeft.

Ik ben dankbaar voor de inbreng van velen. Het gezin waarin ik opgroeide, mijn familie en vrienden, mijn kinderen en kleinkinderen, mijn werkrelaties, de gemeenschap, hebben me gevormd en bijgedragen aan mijn levenservaringen. Veel daarvan is in dit boek verwerkt.

Ik ben dankbaar voor de opleidingen die ik volgde, voor de boeken die ik las en die geschreven zijn door zoveel getalenteerde en gemotiveerde auteurs. Het zijn er te veel om hier bij naam te noemen.

Ik ben dankbaar voor alle mensen die mij hebben geïnspireerd en ondersteund en van daaruit hebben meegeholpen aan de totstandkoming van dit boek.

Eén naam wil ik hier wel speciaal noemen: Andrea Luijten. Zij is mijn levenspartner, die mij steeds weer ondersteunt, uitdaagt en inspireert. En wij werken nu alweer 10 jaar samen met veel plezier in ons bedrijf Avila coaching, voor psychosociale begeleiding en persoonlijke ontwikkeling. Wij hebben ook samen het boek De helende kracht van je emoties geschreven, wat een bijzondere ervaring was voor ons allebei.

Harry Vos

Heeswijk-Dinther, april 2020

 

Inleiding

“Gedichten zijn woorden, maar het gaat niet om woorden.
Luister daarom niet met je oren en ook niet met je rationele geest.
Luister met je ziel.”

Ik schrijf al lang gedichten, ik weet eerlijk gezegd niet meer hoe lang. Soms om uitdrukking te geven aan mijn gevoelens. Soms gewoon omdat er ‘zinnetjes’ in mij opkomen. Toen ik begon met gedichten schrijven had ik niet de pretentie om ze te delen met anderen. Ik schreef ze in een schriftje en verborg dat in een kast. Het was te persoonlijk vond ik, het voelt kwetsbaar om te delen wat er in je leeft. Mensen die dagboeken schrijven herkennen dit misschien: je schrijft in je dagboek wat er in je leeft om er uiting aan te kunnen geven – voor jezelf. Het dagboek sluit je vervolgens af, soms zelfs met een slotje. Het is privé.

Later in mijn leven ontdekte ik dat de gevoelens en gedachten die in mij leven ook in andere mensen leven. Ik deelde wel eens een gedicht met mijn partner en merkte dat het haar raakte of in ieder geval herkenning en begrip opriep. Langzamerhand durfde ik ze met meer mensen te delen en ik maakte zelfs uiteindelijk een kleine website waar ik een aantal gedichten op publiceerde. Die trok niet heel veel bezoekers, maar een deel van hen gaf mij warme feedback.

In mijn werk als coach en therapeut ontmoet ik veel mensen die in allerlei situaties te maken krijgen met soms lastige emoties. Emoties zoals die ook in mijn gedichten tot uitdrukking komen. De eerste stap in een verwerkingsproces is vaak naar de emotie toegaan en die erkenning geven. Dat is hoop ik wat gedichten kunnen doen: (h)erkennen van en uitdrukking geven aan gevoelens.

Als je ervoor openstaat kan poëzie via woorden je gevoel en verbeelding aanspreken en ook ervaringen oproepen. Maar poëzie is vaak ook abstract. Je voelt wel waar het om gaat en je kunt je erdoor laten raken, maar je kunt het niet vastpakken. Daarom zijn er verhalende teksten en oefeningen toegevoegd, zodat je ook echt met de thema’s aan de slag kunt gaan.

De verhalende teksten zijn bedoeld als achtergrond, aanvulling en verheldering en de oefeningen kunnen je helpen om er iets mee te doen in je leven. Ze zijn niet bedoeld als ‘uitleg’ of ‘analyse’ van het gedicht, want dan zou de kracht ervan verloren gaan. De verhalen zijn soms algemeen en soms persoonlijk, maar ze passen altijd bij datgene wat het gedicht in mijzelf oproept. Daarmee is het voor mij ook een persoonlijk boek geworden, alsof ik mijn dagboek heb geopend en je daarin laat meelezen.

Mijn ideaalbeeld is een boek waar je doorheen bladert en op een willekeurige bladzijde stopt om te lezen wat je raakt en daarmee aan de slag te gaan in je leven. Ik stel mij voor dat het boek zichtbaar gebruikt bij mensen op tafel ligt. Dat erin gebladerd wordt en er iets mee gedaan wordt. Dat zou bijvoorbeeld zo kunnen:

• Sla het open en blader er doorheen.
• Lees het gedicht waar je aandacht op valt, misschien past het bij een thema in je leven.
• Neem even de tijd om het gedicht op je in te laten werken.
• Lees het verhaal erbij en ga na in welke mate dit je aanspreekt.
• Voer de bijbehorende oefening uit en ervaar wat dit met je doet.

Ik hoop dat dit boek je aanspreekt en helpt, bij wat dan ook.

Harry Vos

 

Grote verhalen

Grote verhalen wilde ik vertellen Maar mijn zusje stierf En ik was pas drie   Grote verhalen wilde ik vertellen Maar we gingen trouwen En hadden geen huis   Grote verhalen wilde ik vertellen Maar mijn zoon werd geboren Er moest brood op de plank   Grote verhalen Maar het gras moest gemaaid En de hond werd ziek   Grote verhalen Maar de kinderen moesten naar school En naar vriendjes gebracht   Grote verhalen Maar het huis moest geschilderd En mijn vriend vroeg om hulp   Grote verhalen Maar mijn moeder stierf Hoe moesten wij verder?

Grote verhalen Maar onze scheiding Vroeg al mijn aandacht   Grote verhalen Maar mijn zoon werd gepest En zijn leraar begreep hem niet   Grote verhalen Maar ik vond mijn nieuwe liefde En ging daarin op   Grote verhalen Maar ik verloor mijn werk En moest op zoek naar iets anders   Grote verhalen Maar mijn vader werd ziek En zijn dokter begreep hem niet   Grote verhalen Maar ik werd moe en ging zitten En inspiratie kreeg ik niet

 

Verhalenvertellers

Het wordt zo vaak gezegd: mensen zijn verhalenvertellers. Als iemand je vraagt: “Wie ben je? Vertel eens iets over jezelf en over je leven,” wat vertel je dan eigenlijk?

Het gaat natuurlijk over herinneringen die in je opkomen. Waar je geboren bent, hoe het ging binnen het gezin waarin je opgroeide, gebeurtenissen die indruk op je hebben gemaakt, keuzes die je maakte, wat je aangedaan is door anderen, enzovoorts. Je vertelt als het ware het verhaal waaruit blijkt hoe je geworden bent wie je nu bent. Maar de herinneringen die bovenkomen zeggen niet zozeer iets over de feitelijke gebeurtenissen in je leven, maar vooral over de betekenis die je eraan gegeven hebt.

Bijvoorbeeld: als kind ben ik gebeten door een hond. Vertel ik nu vooral over die gemene hond, als bewijs dat honden gevaarlijk zijn? Of vertel ik vooral over die aardige buurvrouw die mij opving, als bewijs dat de meeste mensen deugen? Vertel ik over het probleem, of over hoe het opgelost is? Het hangt af van de betekenis die ik eraan geef.

Betekenis is de bril waardoor ik naar mijn verleden kijk.

Als ik terugkijk op mijn leven wat zie ik dan? Ben ik teleurgesteld omdat ik niet bereikt heb wat ik wilde bereiken? Of ben ik juist trots op wat ik bereikt heb ondanks alle tegenslagen? Het hangt ook af van de stemming die ik op dat moment heb.

Herinneringen aan levensgebeurtenissen kunnen maken dat je teleurstelling voelt, omdat je denkt: als dit of dat mij niet was overkomen, dan had ik mijn droom kunnen waarmaken. Ik wilde grote verhalen vertellen, maar de dingen die in mijn leven gebeurden zaten in de weg. De paradox is natuurlijk dat ik daardoor niet zie dat die gebeurtenissen juist ook het grotere verhaal van mijn leven zijn. Een ander ziet dat waarschijnlijk direct, maar jijzelf ziet het op dat moment niet.

 

Oefening: Het verhaal van je leven

Neem eens rustig de tijd om terug te denken aan het verhaal van je leven. Neem dan een vel papier en noteer in periodes van vijf jaar in een paar woorden wat de belangrijke gebeurtenissen waren. Denk er niet te lang over na, schrijf gewoon op wat er in je opkomt:

• 0 – 4 jaar:
• 5 – 9 jaar:
• 10 – 14 jaar:
• 15 – 19 jaar:
• 20 – 24 jaar:
• 25 – 29 jaar:

Kijk nu nog eens naar de lijst met levensgebeurtenissen die je gemaakt hebt en vraag jezelf af:

• Wat maakt dat juist deze herinneringen boven komen?
• Welke betekenis heb ik eraan gegeven?
• Welke invloed heeft dat nu nog op mijn leven?